Hakaret Suçu Tck 125

Günümüzde sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte hakaret suçuyla karşılaşma olasılığımız artmıştır. İnsanların birbirleriyle etkileşimde bulunurken sınırları aşmaları ve hakaret içerikli ifadeler kullanmaları sıkça yaşanan bir durumdur.

Hakaret Suçu. TCK kişilere karşı suçlar bölümünde şerefe karşı suçlar başlığı altında düzenlenmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125. Madde, hakaret ve sövme suçuna yer vermiştir.

Hakaret ve Sövme Suçu

Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

Hangi Davranışlar Hakaret Suçunu Oluşturur?

• Sövme: Doğrudan veya dolaylı olarak bir kişiye kötü söz söylemek, aşağılamak.
• Küçümseme: Bir kişiyi aşağılayıcı bir şekilde değerlendirmek, küçük düşürmek.
• Alay etme: Bir kişiyle dalga geçmek, onunla alay etmek.
• Yalan söyleme: Bir kişi hakkında doğru olmayan, onu rencide edecek nitelikte iftiralarda bulunmak.
• Fiziksel saldırı: Bir kişiye fiziksel zarar verme veya verme tehdidinde bulunmak

Sosyal Medya Yolu İle Hakaret

Sosyal medyanın günümüzde çok fazla kullanımı görülmektedir. Bu çok fazla kullanım beraberinde de tanımadığımız insanlar ile hızlı bir iletişime sebep olmaktadır. Bu hızlı ve tanımadığımız insanlar ile iletişim sonucunda hakaret ve sövme suçuna sebep olacak ifadelerin kullanıldığı görülmektedir. Kanun koyucu sosyal medya aracılığı ile yapılan hakareti de üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırmaktadır.

TCK 125/2 de bu durumu şöyle ifade etmektedir. “Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, …belirtilen cezaya hükmolunur.”

Hakaret Suçunun Nitelikli Halleri

Hakaret suçunun; Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,

Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

Hakaretin Alenen İşlenmesi Halinde

Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır. Sosyal medya aracılığı ile işlenen hakaret suçunda aleniyet unsurunun gerçekleşmesi işin hakaret edilen kişide tereddüt olmamalıdır. Kişinin Twitter hesabının anonim olması sonucunda hakaretin kime edildiği belirli olmadığından aleniyet unsuru gerçekleşmemiş demektir.

Hakaret suçunda şikayet şart mıdır?

Evet, hakaret suçunda şikayet şarttır. Mağdurun şikayeti üzerine soruşturma başlatılır. Kamu görevlisine karşı işlenen hakaret suçunda şikayet aranmaz.

Hakaret suçunda zamanaşımı süresi nedir?

Hakaret suçunda zamanaşımı süresi 6 aydır.

Mağdurun Belirlenmesi

Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.

Kişinin bizzat ismi geçirilmese bile yapılan hakaretin kime yapıldığı konusunda duraksamaya yer vermeyecek bir durum var ise hakaret suçu işlenmiş kabul edilir.

Hakaret Suçunun İspatı

İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır.

İspat edilmiş fiilinden söz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hükmedilir.

Hakaret suçundan dolayı tazminat davası açılabilir mi?

Evet, hakaret mağduru hem ceza davası hem de tazminat davası açabilir.  

Kişilik Haklarının İhlali: Hakaret, kişinin en temel haklarından olan onur, şeref ve saygınlık haklarını doğrudan hedef alır. Bu nedenle, mağdur bu ihlal nedeniyle zarar görmüş sayılır.

Manevi Zararın Tazmini: Hakaret, kişide derin psikolojik yaralar açabilir, özgüvenini zedeleyebilir ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, manevi bir zarar olarak değerlendirilir ve Türk Borçlar Kanunu’na göre bu zararın tazmini mümkündür.

Haksız Fiil Sorumluluğu: Hakaret, bir haksız fiil olarak kabul edilir. Haksız fiilden doğan zararı giderme yükümlülüğü ise faile aittir.

Avukat Yardımı: Tazminat davaları, hukuki süreçlerin karmaşık olduğu davalardır. Bu nedenle, bir avukata danışarak davayı takip etmek daha doğru olacaktır.

Haksız Fiil Nedeniyle Veya Karşılıklı Hakaret

Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde, kişiye ceza verilmez.

Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Kişinin Hatırasına Hakaret

Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır.

Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Soruşturma ve kovuşturma koşulu

Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır.

Mağdur, şikayet etmeden önce ölürse, veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmiş ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikayette bulunulabilir?

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Emsal Karar

Cumhurbaşkanına hakaret suçu alenen işlendiğinde sanığın cezası arttırılmalıdır. Ancak, somut olayda başka bir e-posta adresinden gelen mesajın sanığın kullandığı email adresi tarafından başka e-posta adreslerine iletildiği (forward) anlaşıldığından, iletilen adreslerin sadece kullanıcının bildiği, kullanıcı adı ve parola ile girilen ve kullanıcıdan başka bir kişinin girmesinin mümkün olmadığı kişiye mahsus hesap olması nedeniyle aleniyet unsurunun gerçekleşmiş sayılamayacağı gözetilmeden verilen cezada TCK 299/2 maddesi gereğince Cumhurbaşkanına alenen hakaret nedeniyle artırım yapılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 16.CD – Karar No:2015/3294).

Doktora Hakaret Suçu Emsal Karar

Hastaneye muayene için giden sanığın nöbetçi doktor olan mağdur tarafından muayene edildikten sonra omzundaki kırığın eski kırık olması ve acil tedavi gerektirecek bir durumunun olmaması nedeniyle ertesi gün ortopedi polikliniğinde tedavi olabileceğinin söylenmesi üzerine “… Senin ettiğin hipokrat yeminini ben saymıyorum, sana diplomayı kim verdi, sen ne biçim doktorsun…” şeklindeki sözlerinin, olayın oluş şekli ve tarafların içerisinde bulunduğu ortam birlikte değerlendirildiğinde, ağır eleştiri niteliğinde olduğu, kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilerek sanığın beraatine karar verilmesi gerekir (Yargıtay 2. Ceza Dairesi – Karar: 2013/3805).

Hakaretin Aleni İşlenmesi

C.M.K.nın 157. maddesine göre soruşturma evresindeki usul işlemlerinin gizli olması ve kaçakçılık iddiasına yönelik yürütülen soruşturma kapsamında bir parfümeri dükkanında yapılan adli arama sırasında, eşinin orada bulunması sebebiyle bu işyerine gelen sanığın, aramada görevli polis memuru katılana hakaret ettiğinin kabul edilmesi karşısında, hakaret eyleminin, bir soruşturma evresi işlemi olan adli arama sırasında, herkesin mutad olarak girip çıkabileceği ve hakareti algılayabileceği bir yer olmaktan geçici olarak çıkan işyerinde gerçekleştiği gözetilmeden, 5237 Sayılı T.C.K.nın 125/4. maddesi uyarınca suçun aleni ortamda işlendiği gerekçesiyle sanığın cezasında artırım yapılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 4. Ceza Dairesi – Karar: 2015/1042).

Emsal Yargıtay Kararları İçn Bknz.

Hakaret Sayılmayan Sözler

Karaktersiz, meziyetsiz, terbiyesiz, dinsiz, edepsiz, lan demek, adam değilsin, aç avukat… gibi sinkaflı sözler içermeyen ancak toplumda hoş karşılanmayan sözler hakaret sayılmamaktadır.

Dikdatör demek hakaret suçunu oluşturur mu?

Cumhurbaşkanına ““Enerje ye DAMAT bakıyor Eğitime oğlu bakıyor Sağlığa HANIMI bakıyor İletişime KIZI bakıyor DİKTATÖR deyince de kızıyor..” şeklindeki beyan katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, nezaket dışı, kaba söz niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarını oluşturmaz (Y4CD-K.2023/19046).